20/6/11

Κύπρος: Φεύγει ο αμίαντος από το βυθό

20/06/2011 | ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΟΥ

Η Α.Λ.Κ. κατακυρώνει σύντομα την προσφορά ανέλκυσης
Φορτίο με 670 τόνους αμιάντου, συσκευασμένου σε νάιλον σακούλες, βρισκόταν στο βυθό από το 1981. Το 1992 αφαιρέθηκε μια μεγάλη ποσότητα, υπολογίζεται ωστόσο πως στο ναυάγιο παραμένουν ακόμη μέσα στα σακούλια αρκετοί τόνοι αμιάντου, τόσο στα αμπάρια όσο και έξω από το πλοίο.

Στόχος της Αρχής Λιμένων είναι ο άμεσος καθαρισμός της θάλασσας της Λεμεσού από το βυθισμένο εδώ και δεκαετίες φορτίο αμιάντου, αναφέρει η διεύθυνση της Αρχής, η οποία αποφάσισε κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου της, την κατακύρωση της προσφοράς για εκτέλεση της εργασίας ανέλκυσης το αργότερο μέχρι το τέλος ερχομένου Ιουλίου. Από τις προσφορές εξειδικευμένων οίκων που έχει στα χέρια της η Αρχή Λιμένων, για καθαρισμό του βυθού και σωστή διαχείριση του μεγάλου φορτίου, η χαμηλότερη ανέρχεται στις 850 χιλιάδες ευρώ και η υψηλότερη στο 1,4 εκατομμύριο.

Η εμπλοκή της ΕΕ
Η αξιολόγηση των προσφορών αποφασίστηκε μετά το ξεκαθάρισμα του θέματος από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, η οποία με απόφασή της έκρινε ότι οι προσφορές μπορούσαν να αξιολογηθούν και να συνεχίσει η όλη διαδικασία. Σύμφωνα με τη διεύθυνση της Α.Λ.Κ., η αξιολόγηση στοχεύει στο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι προσφορές συνάδουν με τους όρους και προδιαγραφές που έθεσε η Αρχή, ώστε να μην υπάρξουν περιβαλλοντικά προβλήματα.

Στην απόφαση αυτή καθοριστικό ρόλο έπαιξε η εμπλοκή και οι ανησυχίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, το 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με υπόμνημά της προς τον πρέσβη-μόνιμο αντιπρόσωπο της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με τα ναυάγιο του πλοίου και το περιεχόμενο του φορτίου του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε καταχωρήσει καταγγελία σχετικά με πιθανή παραβίαση της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην περιοχή της Λεμεσού και ζητήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία για την εγκατάλειψη του ναυαγίου στο βυθό για τόσα πολλά χρόνια.

Η Επιτροπή στο υπόμνημά της ζήτησε πλήρη ενημέρωση για τη διάθεση των σακουλιών που περιείχαν τον αμίαντο στα αμπάρια του πλοίου και προειδοποίησε ότι η συνέχιση της κατάστασης ως έχει για μακρά χρονική περίοδο, ενδέχεται να σημαίνει ότι το κράτος έχει υπερβεί το περιθώριο λήψης μέτρων, που παρέχουν οι σχετικές διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας.

Το ναυάγιο

Το «Farsas 2» βυθίστηκε το 1981, ένα χιλιόμετρο από την είσοδο του νέου λιμανιού της Λεμεσού και σε βάθος 19 περίπου μέτρων. Στο αρχικό φορτίο του πλοίου περιέχονταν 670 τόνοι αμιάντου, συσκευασμένος σε νάιλον σακούλες. Το 1992 αφαιρέθηκε μια μεγάλη ποσότητα αμιάντου, υπολογίζεται ωστόσο πως στο ναυάγιο παραμένουν ακόμη μέσα στα σακούλια αρκετοί τόνοι αμιάντου, τόσο στα αμπάρια όσο και έξω από το πλοίο.

Σκόρπιες, τρύπιες σακούλες

Όπως κατ’ επανάληψιν κατήγγειλε το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών τα τελευταία χρόνια, μελέτες αλλά και πληροφορίες από δύτες, μέρος του αμιάντου βρίσκεται διασκορπισμένος πέριξ του ναυαγίου, ενώ οι σακούλες στις οποίες ήταν συσκευασμένο το επικίνδυνο υλικό έχουν φθαρεί και ήδη άρχισε να διαφεύγει στη θάλασσα. Οι Οικολόγοι αναφέρουν ότι μέρος του φορτίου, περίπου 200 σακούλες γεμάτες αμίαντο, δεν περισυνελέγησαν, λόγω του μεγάλου κόστους της εργασίας και προειδοποίησαν ότι ο αποξηραμένος αμίαντος εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία, γι’ αυτό πρέπει να απορροφηθεί ολόκληρη η ποσότητα από το βυθό και να διαχειριστεί σαν επικίνδυνο απόβλητο.

Τι έδειξαν οι αναλύσεις
Στην όλη διαδικασία είχε εμπλακεί στο παρελθόν και το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, το οποίο προέβη σε δειγματοληψία νερού και άμμου από ακτές της πόλης, καθώς και δείγμα από παραλία της Λάρνακας, ως δείγμα αναφοράς, για να εκτιμηθεί η όλη κατάσταση.

Στη Λεμεσό τα δείγματα λήφθηκαν από τις παραλίες Καρνάγιου και Δημόσιου Κήπου. Τα δείγματα αποτελούνταν από υγρή άμμο που μαζεύτηκε από επιφάνεια ενός τετραγωνικού μέτρου βάρους ενός κιλού. Η εργαστηριακή ανάλυση έγινε από το Ινστιτούτο Επαγγελματικής Ασφάλειας της Ομοσπονδίας των Επαγγελματικών Συνδέσμων της Γερμανίας, στα εξειδικευμένα εργαστήρια που διαθέτουν για αναλύσεις αμιάντου. Το συμπέρασμα της ανάλυσης είναι ότι δεν υπάρχει αμίαντος σε κανένα από τα δείγματα.

Για εκτέλεση της εργασίας ανέλκυσης του αμιάντου θα απαιτηθούν τέσσερεις περίπου μήνες. Όλη η ποσότητα θα μεταφερθεί σε ξένη χώρα, όπου υπάρχουν δυνατότητες διαχείρισης και καταστροφής του.

Πηγή: sigmalive